آزمایشگاه سیار (Mobile laboratory) یکی از راه حل‌های ایده‌آل برای بررسی دقیق و سریع نمونه‌های آزمایشی و انجام تحقیقات در زمینه‌های مختلف در مدت زمان کوتاه می‌باشد. این نوع آزمایشگاه دارای تجهیزاتی نظیر آنالیزر قابل حمل، سریع و کاملا خودکار می‌باشد. با استفاده از این آزمایشگاه قادر خواهید بود در کمتر از 30 دقیقه تجزیه و تحلیل دقیق را توسط یک فرد بطور مستقیم در محل انجام دهید. در ادامه این مطلب از وب سایت بایرمن به توضیحات بیشتری از این نوع آزمایشگاه خواهیم پرداخت.
آزمایشگاه سیار آزمایشگاهی است که درون وسیله نقلیه مانند اتوبوس، ون، تریلی و… قرار دارد و یا به وسیله آن حمل می‌شود. از این نوع آزمایشگاه‌ها برای برآوردن بسیاری از نیازها در سراسر جهان استفاده می‌شوند که با سابقه طولانی مدت در سراسر دنیا قابل استقاده هستند. Mobile laboratory عملکردهای متفاوتی نظیر آزمایشات علوم، تحلیل و نظارت هوا، آب و خاک و همچنین ایمنی زیستی در صنایع مختلف نظامی، پزشکی، بهداشتی، کشاورزی، آب و فاضلاب و محیط زیست و آموزشی و… ارائه می‌دهند.
آزمایشگاه سیار چه مشخصاتی دارد؟
آزمایشگاه‌های سیار ساختاری انعطاف‌پذیر دارند و می‌توانند براساس نیازهای فردی ساخته شوند. برای نمونه جهت ساخت Mobile laboratory می‌توان مشخصات زیر را در نظر گرفت:
- برای راه اندازی آزمایشگاه سیار می‌توان نوع خودرو را تعیین کرد.
- براساس نوع کاربری این نوع آزمایشگاه، سیستم تهویه هوا انتخاب می‌شود.
- قابلیت استفاده از سینک آزمایشگاهی ،آب معمولی و یا آب مقطر وجود دارد.
- مجهز به کف پوش‌های نسوز می‌باشد.
- دارای آتش خاموش کننده می‌باشند.
همچنین انتخاب‌های زیادی از آنالیزورهای تست درون خودرو می‌تواند جهت تطابق نیازهای فردی کاربر نصب گردد. یک آزمایشگاه سیار منحصربه‌فرد به کاربر امکان می‌دهد از ابزارها و تجهیزات دقیق برای فعالیت‌های خود استفاده کند. این آزمایشگاه‌ها به سادگی قابل حرکت و جایجایی هستند و به کاربر امکان می‌دهد آن را با خود به هرکجا که تمایل دارد برده و در آن محل مورد استفاده و آزمایش قرار دهد. این آزمایشگاه‌ها برای مواردی نظیر تجزیه و تحلیل عناصر و طیف سنجی جرمی تا محصولات متالوگرافی مواد کاربرد دارند.
آزمایشگاه سیار یک فضای علمی و پژوهشی 40 متری می‌باشد که امکان دسترسی جامعه به بیوتکنولوژی مدرن امروزی را فراهم می‌کند. این آزمایشگاه مناسب معلمان و دانش‌آموزان برای شرکت در تحقیقات آزمایشگاهی طراحی شده است. فضای آزمایشگاه به گونه‌ای است که امکان حضور پرسنل آزمایشگاه با دانش آموزان و شرکت کنندگان را فراهم می‌کند و این فضا، یک آزمایشگاه کاملا مستقل و مجهز به وسایل پیشرفته برای انجام تحقیقات مختلف می‌باشد.
چشم انداز آزمایشگاه سیار چیست؟
با افزایش اهمیت و نقش علم و فناوری در جامعه، نیازمند یک جامعه تحصیل کرده خواهیم بود که توانایی انجام کارهای حرفه‌ای و تصمیم گیری آگاهانه را داشته باشند. از این رو می‌توان گفت هدف از راه‌اندازی آزمایشگاه سیار ایجاد شبکه‌ای از برنامه‌های تحقیقاتی همراه است که دسترسی برابر معلمان، دانش آموزان و عموم مردم برای دستیابی به آموزش‌های معتبر مبتنی بر آزمایشگاه را به ارمغان می‌آورد. به این ترتیب با استفاده از انعطاف‌پذیری و دسترسی به آزمایشگاه‌های سیار فرصتی برابر برای همه دانش آموزان فراهم می‌گردد تا آموزش‌های علمی مبتنی بر آزمایشگاه را به طور صحیح و عملی آموزش ببینند. این کار به ویژه برای دانش آموزان مناطق محروم که به منابع آموزشی در زمینه علم و فناوری دسترسی محدودی دارند و از نظر فناوری و نیروی کار علمی در مضیقه هستند بسیار مفید می‌باشد.
اهمیت راه اندازی آزمایشگاه سیار چیست؟
برای راه‌اندازی آزمایشگاه سیار نیازمند برنامه‌های آموزشی علمی هستید که به ارائه دسترسی برابر به منابع آزمایشگاهی جهت گسترش سواد علمی متعهد باشند. برای آموزش علمی دقیق و صحیح برنامه‌های آموزشی آزمایشگاهی سیار به طور صحیح برنامه‌ریزی شده هستند. آزمایشگاه‌های سیار، آزمایشگاه‌های مسافرتی هستند که به دانش آموزان امکان مشارکت در تحقیقات آزمایشگاهی روی واحد‌های آزمایشی همراه را می‌دهند. هر برنامه متشکل از مشارکت و همکاری میان مربیان و دانشمندان می‌باشد تا از یکپارچگی علمی و اثربخشی در فرصت‌های یادگیری اطمینان حاصل شود. در این آزمایشگاه‌ها آموزش کلیه علوم علمی نظیر زیست‌شناسی، شیمی، فیزیک، زمین شناسی و … امکان‌پذیر است.
اهداف راه اندازی و تجهیزات مورد نیاز آزمایشگاه سیار چیست؟
آزمایشگاه سیار برای دستیابی به اهدافی نظیر موارد زیر راه اندازی می‌گردد:
- توسعه و انتشار یک شبکه ملی برنامه‌های آزمایشگاهی سیار با یک دید کلی و برنامه درسی مشترک
- کمک و مشاوره در زمینه توسعه برنامه‌های آزمایشگاهی سیار
- همکاری با سازمان‌های محلی و ملی برای جمع‌آوری کمک‌های مالی و حمایت از انتشار آزمایشگاه‌های سیار
- تنظیم سطح بالایی از استانداردهای کیفیت برنامه‌های آزمایشگاهی سیار
همچنین این آزمایشگاه‌های قابل حمل در شرایط عادی و بحرانی کاربردهای گوناگونی دارند و مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع کاربردهای استفاده از آزمایشگاه سیار
در ادامه به کاربردهای استفاده از این نوع آزمایشگاه پرداخته‌ایم:
آزمایشگاه سیار پزشکی
این نوع آزمایشگاه در بسیاری از شهرها و شهرستان‌هایی که امکان شیوع بیماری‌های مختلف وجود دارد، ساخته می‌شود. همچنین برای ارائه خدمات دامپزشکی جهت دام و حتی حیوانات اهلی و.. طراحی می‌شود.
اتاق‌های کلاس آموزشی
دوره‌های آموزشی برای خانواده‌ها و کودکان در مناطقی که قادر به دسترسی به آموزش‌های پیشرفته نیستند به جامعه و مدارس ارائه می‌دهد. برای مثال در بخش آموزش‌های کشاورزی آزمایشگاه‌های سیار به مدت یک هفته به مدارس رفته و در مواردی مانند کیفیت آب، تالاب‌ها، آلودگی چاه‌ها، غذاها و محصولات سازگار با محیط زیست به صورت عملی تحقیق می‌کنند.
آزمایشگاه سیار در سازمان‌های آب و فاضلاب
متخصصین در تجزیه و تحلیل آب و خاک برای آزمایش کیفیت آب، آزمایش طیف سنجی جرمی (MS/GC) از آزمایشگاه‌های سیار استفاده می‌کنند.
صنایع نفت گاز پتروشیمی
بازرسان سوخت باید میزان آلاینده‌ها در تجزیه و تحلیل بنزین، سوخت دیزل، نفت سفید، روان کننده‌ها، روغن موتور، پروپان مایع و سایر فرآورده‌های نفتی را در پالایشگاه‌های شهرهای مختلف توسط آزمایشگاه سیار مورد بررسی قرار دهند.
Mobile laboratory میکروبی
برای تشخیص باکتری‌های بیماری‌زا در مواد غذایی و دارویی استفاده می‌شود.
آزمایشگاه شیمی
جهت تشخیص آلودگی‌های مواد غذایی و دارویی توسط سموم آفات و یا سایر مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
Mobile laboratory صنایع کشاورزی
این نوع آزمایشگاه برای تحقیقات و نظارت در صنایع کشاورزی و همچنین مسائل مربوط به بیماری‌های دامی و گیاهی طراحی می‌شود.
طراحی سیستم آزمایشگاه قابل حمل
سیستم آزمایشگاه سیار به گونه‌ای طراحی شده است که با استفاده از ژنراتور دیزلی با قدرت 5 کیلووات برق مورد نیاز آزمایشگاه را برای محیط آزمایشگاه و محیط اطراف تامین می‌نماید. همچنین می‌توان برق آزمایشگاه را از برق شهری نیز تامین کرد و سیستمی برای اتصال به برق شهری در این نوع آزمایشگاه طراحی کرد.
آزمایشگاه‌های قابل حمل در یک فضای کوچک و حدود مجهز به امکاناتی نظیر:
- سیستم میزبندی آزمایشگاه یا سکوبندی آزمایشگاه با متراژ 7 متر و کمتر
- کابینت بندی آزمایشگاهی دیواری و هوایی
- هود شیمیایی
- سینک آزمایشگاهی
- شیرآلات آزمایشگاهی
- محل استراحت اپراتور
- سرویس بهداشتی مجزا و خارج از محیط آزمایشگاه
- سیستم نورپردازی و روشنایی
- سیستم تهویه مطبوع اعم از سرمایشی و گرمایشی
- سان روف
- مخازن مجرای فاضلاب آزمایشگاهی و فاضلاب سرویس بهداشتی
می‌باشد. قفسه‌بندی و سکوبندی در این نوع آزمایشگاه قابل حمل به صورتی انجام می‌شود که با حرکت وسیله نقلیه تمام تجهیزات و ابزارآلات ثابت در جای خود باقی می‌مانند و کوچکترین حرکت و لرزشی نخواهند داشت. این عدم تحرک و جایجایی تجهیزات به این خاطر است که نقطه ثقل از نظر وزنی در تمامی فضاها به صورت یکسان درنظر گرفته شده است.
در Mobile laboratory سیستم سکوبندی و کابینت آزمایشگاهی باید به گونه‌ای طراحی شود که از فضاهای موجود بیشترین استفاده موجود را داشته باشید. همانند آزمایشگاه‌های معمولی در این نوع ازمایشگاه نیز جنس سطح رویه در برابر اسیدها و مواد شیمایی مقاومت کافی دارد. همچنین برای خواب و استراحت یک نفر از پرسنل فضایی کافی درنظر گرفته شده است و سرویس بهداشتی دارای سیستم نگهدارنده آب و فاضلاب به مدت 24 ساعت می‌باشد.
سوالات پرتکرار
در ادامه به سوالات پرتکرار شما عزیزان در این باره پاسخ داده‌ایم:
مزایای Mobile laboratory چیست؟
آزمایشگاه‌های سیار امکان تحقیق و آزمایش در خارج از محدوده آزمایشگاه مرکزی را برای تشخیص زودرس عوامل بیماری زا، تحقیقات در محل، آزمایشات و …. را فراهم کرده‌اند که انجام زمان واکنش کاهش می‌یابد.
آیا می‌توان آزمایشگاه سیار را متناسب با نیاز خود تجهیز کنیم؟
بله. چراکه پروژه‌های مختلف به ویژگی‌ها، ابزارها و تجهیزات و قابلیت‌های مختلفی نیاز دارند.
چگونه تجهیزات آزمایشگاه را تهیه کنیم؟
برای سفارش طراحی آزمایشگاه سیار و طراحی سیستم داخلی آن می‌توانید با شرکت بایرمن تماس بگیرید. ما در این شرکت، انواع تجهیزات آزمایشگاهی و دستگاه‌ها را با قیمتی عالی به شما عزیزان ارائه می‌نماییم.
