رولر میکسر آزمایشگاهی یا میکسر غلتکی که به آن غلتک بطری، غلتک لوله، میکسر بطری و میکسر غلتکی لوله نیز می‌گویند، از تجهیزات آزمایشگاهی به شمار می‌رود؛ که اصولا در پزشکی، آزمایشگاه‌های تحقیقاتی و بیوشیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه حرکات تاب و غلتشی ملایم را برای مخلوط نمودن لوله‌ها با بطری‌های حاوی مایعات مختلف نظیر سوسپانسیون‌های مایع یا جامد، نمونه خون و مواد چسبناک فراهم می‌کند. انواع رولر میکسر آزمایشگاهی شامل رولر دوغابی، سه پابی، رولر میکسر دارای سیستم خنک کننده هستند.
در ادامه این مطلب از وب سایت سکوبندی آزمایشگاهی بایرمن به آشنایی با رولر میکسر آزمایشگاهی یا میکسر هماتولوژی خواهیم پرداخت.
رولر میکسر آزمایشگاهی چیست؟
رولر میکسر آزمایشگاهی، دستگاهی برای آماده‌سازی نمونه آزمایشی از مواد مختلفی نظیر کرم‌ها، مایعات، پودرها و خمیرها می‌باشد. این دستگاه از دو یا چند رولر تشکیل شده است که به صورت متقاطع یا موازی قرار گرفته‌اند و امکان حرکت در فشارها و سرعت‌های مختلف را دارد. بواسطه این ویژگی، تنظیم دقیق‌تر پروسه مخلوط سازی مواد فراهم می‌گردد. درواقع رولر میکسر همانند روتاتور آزمایشگاهی، برای مخلوط نموده و همگن نگه‌داشتن خون و یا هر سوسپانسیون دیگری با دانسیته و ویسکوزیته‌های مختلف بکار می رود. این دستگاه با عملکرد و ویژگی‌های مناسب، نقش بسیار مهمی در تولید و کنترل کیفیت محصولات دارد.
انواع رولر میکسر آزمایشگاهی
این دستگاه دارای انواع مختلفی است که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره شده است:
رولر میکسر دوغابی
این نوع رولر میکسر آزمایشگاهی دارای دو رولر به صورت موازی است. این دستگاه به‌منظور مخلوط کردن یکنواخت و دقیق مواد با ویسکوزیته و دانسیته‌های مختلف استفاده می‌شود. این نوع رولر میکسر اصولا برای آزمایش‌هایی که نیاز به مخلوط کردن دو ماده با حجم کم به صورت دقیق است، استفاده می‌شود.
رولر میکسر سه گابی
این نوع دستگاه دارای سه رولر به صورت متقاطع یا موازی است. رولر میکسر سه گابی برای مخلوط کردن مواد با حجم بالا و تهیه نمونه‌های آزمایشی با حجم بزرگتر بکار می‌رود.
رولر میکسر با سیستم خنک کننده
برخی از رولر میکسرها، سیستم خنک کننده دارند و امکان کنترل دما را در طی مخلوط کردن داشته و از گرمای اضافی جلوگیری می‌کنند. این نوع رولر میکسر برای موادی که در طول فرایند مخلوط کردن به حفظ دمای خاصی نیاز دارند استفاده می‌شود.
رولر میکسر هماتولوژی
میکسر هماتولوژی دستگاهی کاربردی در آزمایشگاه‌های هماتولوژی برای یکنواخت و همگن سازی محتویات لوله‌های مختلف بخصوص لوله آزمایشگاهی حاوی خون و مواد ضد انعقاد خون بکار می‌رود. بدین وسیله از لخته شدن خون و رسوب گلبول‌ها جلوگیری می‌گردد. این دستگاه ازمایشگاهی برای تحقیقات بالینی و پزشکی در زمینه هماتولوژی کاربرد فراوان دارد. با توجه به حساسیت خون و دقت در نگهداری آن، استفاده از میکسر هماتولوژی برای حفظ کیفیت نمونه‌های خون حائز اهمیت است.
ساختار رولر میکسر
در حالت کلی ساختار این تجهیزات آزمایشگاهی بسته به کلاس، مدل و کاربردشان متغیر است؛ اما عناصر زیر از عناصر اساسی این دستگاه‌ها به شمار می‌روند. این دستگاه‌های آزمایشگاهی از عناصر زیر ساخته شده‌اند:
رولرها
رولر میکسر آزمایشگاهی از دو یا چند رولر تشکیل شده‌اند که به صورت متقاطع و یا موازی قرار می‌گیرند. این رولرها معمولا از جنس آلومنیوم یا فولاد با پوششی از سیلیکون یا نایلون ساخته می‌شوند تا از آسیب به مواد و سایش زیاد جلوگیری نمایند.
موتور
این دستگاه دارای موتوری قدرتمند برای ایجادحرکت است. موتور رولر میکسر امکان تنظیم قدرت، فشار و سرعت را دارد و معمولا تنطیم سرعت و فشار رولرها توسط سیستم‌های کنترلی پیشرفته‌ای ممکن می‌شود.
کنترل ها
این دستگاه عموما دارای صفحه کنترلی با امکان تنظیم دما، فشار و سرعت رولرها می‌باشد.
سیستم خنک کننده
برخی از انواع رولر میکسرها از سیستم خنک‌کننده برخوردارند که امکان تنظیم دما و جلوگیری از تولید گرمای بیش از حد در طی فرایند مخلوط سازی را فراهم می کند.
عملکرد رولر میکسر آزمایشگاهی به چه صورت است؟
عملکرد این دستگاه‌ها به دو عامل اصلی سرعت چرخش رولرها و فشار اعمال شده روی مواد بستگی دارد. با تنظیم این دو عامل مهم امکان تهیه مخلوط های مختلف با ویژگی‌های متفاوت ایجاد می‌شود. از طرفی برخی رولر میکسرها از سیستم خنک کننده برای تنظیم دما برخوردارند. در حالت کلی عملکرد رولر میکسر آزمایشگاهی براساس چرخش رولرها و اعمال فشار مناسب روی مواد به منظور تهیه مخلو‌ط‌های یکنواخت متناسب با لزوم آزمایشی است.
مزایای استفاده از رولر میکسر
این دستگاه دارای مزایا و ویژگی‌های متعددی است که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم نمود:
- کنترل دقیق دما در رولر میکسرهای دارای سیستم خنک کننده
- مخلوط کردن یکنواخت به دلیل حرکت چرخشی رولرها
- انعطاف پذیری برای مخلوط کردن انواع مختلف مواد
- استفاده آسان با کنترل‌ها قابل فهم و ساده
- کارایی بالا به دلیل طراحی مناسب و قدرت بالای موتورهای آن
نحوه استفاده از Roller Mixers
استفاده از رولر میکسر آزمایشگاهی بسیار ساده و آسان است و به تنظیم خاصی نیاز ندارد. کافیست برای استفاده از این دستگاه، آن را روی سطحی صاف و غیر لغزنده صفحه رویه میزهای آزمایشگاهی قرار دهید. سپس بوسیله انواع پریز موجود کابل برق را متصل نمایید. شیشه آلات آزمایشگاهی حاوی نمونه را در محل مناسب بگذارید. در این مرحله باید به اصول نگه داری از نمونه ها در آزمایشگاه آگاه باشید. بعد از تنظیم سرعت و زمان، با زدن Start، دستگاه رولر میکسر آزمایشگاهی را روشن نمایید. به منظور افزایش طول عمر این دستگاه‌ها، به صورت دوره‌ای عملکرد آن، تنطیمات زمان و سرعت، نحوه حرکت صفحه متحرک و غلتک‌ها و .. بررسی نمایید.
معایب استفاده از رولر میکسرها چیست؟
برخی از معایب استفاده از این دستگاه‌ها شامل محدودیت در حجم، نیاز به نگهداری و تعمیرات، هزینه بالا و مصرف انرژی می‌باشد.
کاربرد رولر میکسر آزمایشگاهی چیست؟
رولر میکسر در صنایع مختلف از جمله صنایع مواد شیمایی، ساختمانی، مواد دارویی و غذایی کاربردهای فراوانی دارد.
